Dyrektywa Omnibus. Refleksje wdrożeniowe i pierwsze kontrole UOKiK

Zuzanna Witek PRAWNIK

Jeśli czytasz ten artykuł, to z pewnością jesteś związany z branżą e-commerce. Mam więc dla Ciebie ważną informację: już 1 stycznia 2023 r. Twój sklep internetowy czekają spore zmiany, spowodowane wejściem w życie unijnej dyrektywy Omnibus, której głównym celem jest unowocześnienie prawa konsumenckiego. Nowe obowiązki nie są związane wyłącznie z koniecznością aktualizacji regulaminów, a przede wszystkim z wdrożeniem nowych rozwiązań w interfejsie Twojej strony oraz ze zmianami w bieżącej działalności Twojego biznesu.

Domyślam się, że nie lubisz zmian i nie do końca odnajdujesz się w rozszyfrowywaniu skomplikowanych wytycznych pisanych przez prawników. Nie martw się. W tym i w kolejnych artykułach z serii „Omnibus” poprowadzę Cię za rękę w gąszczu przepisów prawnych i koniecznych wdrożeń w interfejsie, a przy okazji przekonam Cię, że … w świecie e-commerce WARTO DZIAŁAĆ TRANSPARENTNIE i projektowane zmiany wyjdą Ci wyłącznie na dobre!

Czego dowiesz się z artykułu?

  • co to jest dyrektywa Omnibus i czego ona dotyczy?
  • do kiedy właściwie powinieneś wdrożyć nowe przepisy?
  • jakie są najważniejsze zmiany, które wprowadza Omnibus?
  • dlaczego warto być transparentnym i co możesz zyskać dzięki dyrektywie?
  • jak już teraz zacząć przygotowywać się do zmian?

Co to jest dyrektywa Omnibus i czego tak właściwie dotyczy?

Zawyżanie cen tuż przed wyprzedażą, czy Black Friday? Pisanie opinii za klientów, czy niepublikowanie tych negatywnych? Brak możliwości szybkiego kontaktu ze sprzedającym? Nietransparentne plasowanie ofert w multibrandach?  Jeśli choć jedna z tych praktyk brzmi dla Ciebie znajomo, to już wiesz, dlaczego organy Unii Europejskiej zdecydowały się ponownie przyjrzeć przepisom z zakresu ochrony konsumenckiej.

Działania wielu podmiotów na rynku niestety nie zawsze są uczciwe i m.in. z tego powodu przyjęto dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 (tzw. „dyrektywę Omnibus”), której celem jest lepsze egzekwowanie i unowocześnienie unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta.

Do kiedy masz czas na wdrożenie nowych przepisów?

Nowe przepisy musisz uwzględnić w swoim biznesie już od 1 stycznia 2023 r. To data wejścia w życie nowelizacji ustaw, które wdrażają trzy dyrektywy unijne: Omnibusa, dyrektywy cyfrowej i towarowej.

Do końca grudnia zbieramy zapisy na wdrożenia prawne dla e-commerce. Przygotujemy dla Ciebie: zmianę regulaminu, checklisty nowych procedur, przeszkolimy Twój dział obsługi klienta. Zapraszamy!

Przejdźmy do konkretów. Jakie zmiany wprowadzi dyrektywa Omnibus?

Lista nowych obowiązków wynikających z dyrektywy Omninbus jest naprawdę długa. W związku z tym w kolejnych wpisach będę omawiać partiami poszczególne grupy zmian. Zależy mi na tym, żebyś się w tym nie pogubił.  

Przedstawiam Ci jednak skróconą listę najważniejszych zmian. Sprawdź, na co w niedługim czasie będziesz musiał zwrócić szczególną uwagę prowadząc swój e-commerce!

  1. Po pierwsze: przedstaw się i umożliwiaj łatwy kontakt! Przedsiębiorcą będzie miał obowiązek podać nie tylko dane swojej firmy czy adres e-mail do korespondencji z klientem, ale również… numer telefonu! Wiele podmiotów e-commerce ograniczą się wyłącznie do pisemnych kanałów komunikacji z klientem. Zgodnie z Omnibusem musisz umożliwić klientowi również łatwy kontakt telefoniczny.  Musi on być skuteczny – klient powinien się w rozsądnym czasie dodzwonić na Twoją infolinię.
  2. Czas na weryfikację opinii zamieszczanych przez konsumentów. Przedsiębiorca będzie miał obowiązek wykazać, że opinie można rzeczywiście powiązać z konkretnym zakupem produktu lub usługi. Opisz w jaki sposób przetwarzasz opinie, czy zamieszczać wszystkie na swojej stronie, a może niektóre z nich są sponsorowane i pochodzą z odpłatnych współprac, np. z influencerami? Sugeruję wdrożyć krótki regulamin zamieszczania opinii na Twojej stronie, odezwij się do nas, z chęcią Ci w tym pomogę.
  3. Koniec z manipulowaniem cenami przed wyprzedażą. Przedsiębiorcy będą musieli prezentować (obok informacji o obniżonej cenie czy promocji) informację o najniższej cenie tego towaru lub usługi, jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Jeśli towar będzie krócej w sprzedaży niż 30 dni, to obok informacji o obniżonej cenie będzie trzeba wskazać informację o najniższej cenie tego produktu, która obowiązywała od dnia jego oferowania do sprzedaży i do dnia wprowadzenia obniżki.
  4. Unia powiedziała „nie!” plasowaniu ofert w sposób ukryty i nietransparentny. Na przedsiębiorcach będzie spoczywał obowiązek informowania konsumentów o zasadach i regułach pozycjonowania ofert w internetowych platformach handlowych, a także oznaczania płatnych współprac. Jeśli masz multibrand, musisz opisać w jaki sposób działają Twoje wewnętrzne wyszukiwarki – jeśli mają ustalone specjalne algorytmy.
  5. Kupując w marketplacach, konsument będzie musiał zostać wyraźnie poinformowany, czy kupuje u przedsiębiorcy, czy u osoby fizycznej nieprowadzającej działalności gospodarczej. Zakup u podmiotu niebędącego przedsiębiorcą wiąże się z utratą uprawnień konsumenckich i kupujący musi o tym widzieć jeszcze przed dokonaniem zakupu.
  6. Wszystkie firmy, które stosują profilowanie i indywidualne dostosowanie cen będą musiały o tym wyraźnie informować. Jeśli dostosowujesz ofertę do konkretnych konsumentów lub konkretnych kategorii konsumentów w oparciu o zautomatyzowane podejmowanie decyzji i profilowanie zachowań konsumentów, to poinformuj o tym. Konsumenci muszą wiedzieć, że zaproponowana im cena została indywidualne dostosowana na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji, tak aby mogli uwzględnić to ryzyko przy dokonywaniu zakupów.  

Dlaczego warto (a nawet trzeba!) być transparentnym i co możesz zyskać dzięki dyrektywie?

Dyrektywa Omnibus to sporo nowych obowiązków dla e-commerce, jednak spójrzmy na to również z innej, pozytywnej strony. Jakie korzyści mogą Ci przynieść zmiany w prawie?

  1. Warto działać transparentnie! Sklepy internetowe, które działają w przejrzysty sposób cieszą się większym zaufaniem konsumentów, co automatycznie przekłada się na wzrost konwersji!
  2. Harmonizacja rynku Unii Europejskiej to mniejsze koszty prowadzenia działalności w e-commerce. Rynek e-commerce innych państw członkowskich nie będzie już wielką niewiadomą.
  3. Podobne wymogi prawne w różnych krajach to mniejsze bariery wejścia na inne rynki. Szybciej rozszerzysz kanały sprzedaży na pozostałe państwa unijne.
  4. W związku tym, że na Twoją nieuczciwą konkurencję będą mogły być nałożone kary finansowe, będzie Ci łatwiej prowadzić swój biznes w warunkach gry fair-play.

Co warto zrobić już teraz? Jak zabrać się do wdrażania dyrektywy?

Przede wszystkim: zachowaj spokój. Wprowadzanie zmian, które będą chaotyczne i nieprzemyślane pod względem prawnym czy UX, z pewnością nie przyniesie Ci korzyści.

  1. Przeprowadź wraz z Legitmate.pl audyt prawny swojego e-commerce. Sprawdzisz dzięki temu, czy prowadzisz sprzedaż on-line zgodnie z prawem, czy jesteś na bieżąco. Będziesz wiedział jakie procesy zachodzą w Twoim sklepie, jakie masz ryzyka, co w niedalekiej przyszłości powinno działać bardziej przejrzyście. Wiedząc na czym stoisz już teraz, dużo łatwiej przygotujesz się do zmian.
  2. We wszystkim co robisz, staraj się działać transparentnie. Klienci to doceniają w formie większego zaufania i częstszych zakupów.
  3. Zrób aktualną listę swoich partnerów biznesowych. To ważne, żeby również Twoi kontrahenci działali transparentnie i zgodnie z nowymi obowiązkami Omnibusa. Korzystasz na przykład z zewnętrznych usług opinii, rekomendacji swojego biznesu? Sprawdź warunki waszej współpracy.
  4. Poinformuj swój dział IT, że w niedalekiej przyszłości będzie trzeba wdrożyć zmiany. Projektując nowe rozwiązania dla Twojego e-commerce, nowe funkcjonalności czy zmianę interfejsu, informatycy będą już mieli na względzie, że wygląd Twojej strony będzie musiał ulec zmianie (np. poprzez obowiązek wskazania cen sprzed 30 dni w przypadku promocji), czy wdrożenia procesu weryfikacji opinii konsumenckich.

Potrzebujesz indywidualnego wsparcia we wdrożeniu Omnibusa lub w innych kwestiach prawnych związanych z bieżącą działalnością i zwiększeniem konwersji Twojego e-commerce?

Odezwij się do nas na adres: kontakt@legitimate.pl – porozmawiamy prosto o prawie 🙂

Masz pytanie?

Napisz i sprawdź
jak możemy Ci pomóc

Podając swoje dane osobowe, w tym adres e-mail i numer telefonu, a następnie przesyłając formularz, wyrażasz zgodę na skontaktowanie się z Tobą w celu odpowiedzi na zadane pytanie. Zapoznaj się z naszą polityką prywatności.